در محفل شعر فاطمی چه گذشت؟
به گزارش کیت هنری محمدعلی مجاهدی در «محفل شعر فاطمی» با اشاره به اینکه وضعیت شعر فاطمی تا چند سال پیش به سبب مسائل بسیار موهن که برخی از آنها با عظمتِ فاطمی سازگار نبود، واقعا گریه دار بود، اظهار داشت: در این چند ساله، خصوصاً در این محفل هرچه شنیدیم شعر زبده فاطمی بود؛ حماسه، شور، شوق؛ همه چیز در آنست.
به گزارش کیت هنری به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، نخستین محفل شعرخوانی شانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر با عنوان «محفل شعر فاطمی» از طرف خانه کتاب و ادبیات ایران چهارشنبه (پانزدهم دی ماه ۱۴۰۰) در استان قم انجام شد.
در این محفل سیدموسی حسینی کاشانی (مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم) و شاعرانی چون محمدعلی مجاهدی، علی محمد مؤدب، علی داوودی، قاسم صرافان، زهیر توکلی، محمود حبیبی کسبی، سیدمحمدجواد شرافت، عباس احمدی، محمدحسین ملکیان، محمد غفاری، محمدمهدی خانمحمدی، اعظم سعادتمند، زهراسادات هاشمی و انسیه سادات هاشمی حضور داشتند.
محمدعلی مجاهدی با قرائت صلوات حضرت فاطمه زهرا(س)، «اللّهُمَّ صَلِّ عَلی فاطِمَةَ وَ اَبیها وَ بَعْلِها وَ بنیها بِعَدَدِ ما اَحاطَ بِه عِلْمُکَ» بیان کرد: نمی دانم تابحال درباره این صلوات حضرت فاطمه (س) کندوکاوی کرده اید یا خیر؛ این صلواتی معروف است که ما از خداوند می خواهیم درود خودرا بر فاطمه زهرا (س)، پدر بزرگوار، همسر بزرگوار و فرزندان او بفرستد. در ادامه آن نیز می خوانیم «و السِرِّ الْمُسْتَوْدَعِ فیها بِعَدَدِ ما اَحَاطَ بِهِ عِلْمُکَ». این الف و لامی که سر کلمه «السِرِّ» قرار دارد یا الف و لام تعریف است یا تخصیص. واژه «فیها» هم که یعنی در وجود نازنین حضرت فاطمه (س) به امانت و ودیعت نهاده شده است؛ این چه سری است که استمرار زمان او را از بین نبرده است؟ فلذا ما به خود اجازه می دهیم از خدا بخواهیم که برای السر صلوات بفرستد. بزرگترین نماد این السر می تواند وجود نازنین حضرت بقیه الله (عج) باشد که از پرده غیب بیرون بیاید و بشر مزه عدل را بچشد و هرچیزی در جای خود قرارگیرد.
این شاعر و محقق شعر آیینی در آخر اظهار داشت: بنده تا چهار پنج سال پیش مجموعه شعرهای فاطمی را که رصد می کردم گاهی واقعاً گریه ام می گرفت، نه به سبب سوگ آنها، بلکه به سبب مسائل بسیار موهن برخی از آنها که با عظمتِ فاطمی سازگار نبود. ولی در این چندساله، خصوصاً در این محفل هرچه شنیدیم شعر زبده فاطمی بود؛ حماسه، شور، شوق؛ همه چیز در آنست.
در بخش دیگر «محفل شعر فاطمی» علی محمد مؤدب ابیات زیر را خواند:
غریبم جز تو می دانم رفیق و آشنایی نیست
صدایت می زند اندوه من، جز تو خدایی نیست
بلد یا نابلد سوی تو می پوید نیاز من
که جز ناز تو در شش سوی عالم ماجرایی نیست
همین هیچم که محتاج تو هستم هرچه فرمایی
همین هیچم، همین هم بر درت کم ادعایی نیست
کجاها رفته ام در جست وجو، برگشته ام خالی
کجایی ای که خالی از تو می دانم که جایی نیست
تو را می خوانم امشب بر بلندی های فریادم
ببین در کوهسار ناله جز بغضم صدایی نیست
مرا پیدا کن از هر های و هو، در صحبتت گم کن
که از من در کف من هیچ غیر از ردپایی نیست
در ادامه این محفل محمود حبیبی کسبی این شعر را خواند:
دلیل خلقت جهان! همه جهان فدای تو
همه زمینیان و آسمانیان فدای تو
نساء و کوثر و تکاثر و دخان فدای تو
فدایی ات محمد و علی ست جان فدای تو
شرافت مدینه از عبور توست فاطمه
تمام کائنات غرق نور توست فاطمه
بهشت چیست؟ سبزه ای که بی قرار بام توست
جهنم رمنده چیست؟ آتشی که رام توست
رضای حق رضای توست، راضیه مقام توست
فدک اگر که غصب شد همه جهان به نام توست
هنوز هم فدک به دور تو طواف می کند
فدک نه! نُه فلک به دور تو طواف می کند
بعد از پدر ز گریه چشم هات آب دیده شد
و پای شعله ها به سمت خانه ات کشیده شد
بگو چه شد که نام تو صدیقه شهیده شد
بگو چه شد که قامت رشیده ات خمیده شد
همو که مصحف تو را گسست و آیه آیه کرد
سپس ز گریه مدام هر شبت گلایه کرد
بااینکه خسته ای و پرشکسته خطبه ای بخوان
شکوه کوه از کمر شکسته خطبه ای بخوان
نهال ترد با تبر شکسته خطبه ای بخوان
ز پیکری که پشت در شکسته خطبه ای بخوان
بخوان از آن صحیفه ای که خط به خط به دست توست
بخوان بخوان به نام حق که حق فقط به دست توست...
ابیات ذیل نیز از اشعار علی داوودی است که در این محفل خواند:
ما را دلی ست خسته صدایی ست در سکوت
داغ حکایتی ست دوایی ست در سکوت
چون خانه خدا که سیه پوش ماتم است
این خانه نیز بغض رهایی ست در سکوت
در سوخت خانه سوخت دلم سوخت بی صدا
دم برنیاورم که عزایی ست در سکوت
قرآن دوده لگدکوب جور شد
در خانه ام که کرب و بلایی ست در سکوت
ما از نژاد اشک که فرزند گریه ایم
در این سرا که نوحه سرایی ست در سکوت
چشمم به میخ می خورد و می خورد مرا
این میخ میخ میخ چرایی ست در سکوت
عمری ست در کنار تو پهلو شکسته ایم
همسایه را امید دعایی ست در سکوت
ای عشق مدفن تو کدامین ستاره است؟
چشم علی اشاره به جایی ست در سکوت
حرفی بزن از این همه ای مصحف غریب!
با ما بگو بگو که چه رازی ست در سکوت
در بخش دیگر نخستین محفل شانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر، عباس احمدی شعر زیر را خواند؛
چنان پیچیده عطر بی نظیرش در فضا، زهرا
نمی افتد دمی هم از لب باد صبا: زهرا
چه چشم انداز زیبایی است سمت مشرق عفت
به هر سو بنگری از ابتدا تا اختتام زهرا
حلول شبنم رنگ است یا آغوش گلسنگ است
که گردش جمع می گردند جمع ما سوا، زهرا
انیس و مونس حیدر، مقامش سوره کوثر
یگانه یاس پیغبر(ص)، و کانَت طیبا زهرا
چه بذری پرورش داده است وی در باغ دامانش
یکی از غنچه های اوست، مصباح الهدی زهرا
به مریم، ساره، آسیه و هاجر برتری دارد
که معصوم است از عصیان و نسیان و خطا، زهرا
مطاف جن و انس این جاست حاجت از که می خواهی؟
بقا زهرا، دعا زهرا، دوا زهرا، شفا زهرا
اگر شویش علی، شان نزول انّما باشد
نباشد پس چرا شان نزول هل اتی، زهرا
چه کس بوده دلیل خلقت نوع بشر؟ احمد
چه کس بوده دلیل خلقت ارض و سما؟ زهرا
ملائک این چنین گفتند روز اول خلقت:
الهی هَب لنا حیدر، الهی اتنا زهرا
به قرآن خوانده ای جنات عَدنٍ تحتِها الاَنهار؟
بهشت عدن، آن بالاست، اما فوقها، زهرا
همه اسلام آوردند و او ذاتا مسلمان بود
تو گویی با پیمبر بوده در غار حرا، زهرا
چه اکسیری است در آموزه های چشم این بانو
که حتی فضّه اش را می کند آخر طلا، زهرا
نه فقط بیت های این چکامه، یا مصاریعش
نه هر واژه که می گوید در اینجا هر هِجا، زهرا
حرامی ها همه انگشت حسرت در دهان دارند
چو وارد می شود در روز محشر ابتدا، زهرا
بااینکه بانوی آب است و دریاها به فرمانش
ولی کرده است در افطار بر آب اکتفا، زهرا
چه زیبا گفت شاعر: هست کانون وفا، زینب
چه زیباتر اگر گوییم: کانون حیا: زهرا
اگر پرسیده بودند از درختان فدک آن روز
که در این حوزه حق با کیست؟ می گفتند: با زهرا!
اگر پرسیده بودند این سوال از کوه از دریا
جواب کل عالم بود بی چون و چرا: زهرا
بگو با تشنگان قدرت و تزویر برگردند
نخواهد کرد بیعت با شمایان مطلقا زهرا
شما که گربه ای بی دست و پا هستید، جای خود
برون آورده حق را از دهان اژدها، زهرا
همه دیدند که در جمع اشباح الّرجال شهر
قیامت کرد با آن خطبه غرّا به پا، زهرا
ز دنیای شما چیزی ندارد پیش خود یعنی:
به دنیای شما مردم ندارد اعتنا، زهرا
که بود آن که رها می کرد از غم، با گلوبندش
یتیمی را فقیری را اسیری خسته را، زهرا
در آن کوچه - زبانم لال - پس تشخیص، مشکل شد
که زهرا مرتضی گردیده بود و مرتضی، زهرا
همیشه عمر گل کوتاه بوده، این قبول اما
که گفته که بماند گل به زیر دست و پا... زهرا
چرا باید بگیرد دست بر دیوار و برخیزد
به هجده سالگی دارد چرا دستش عصا، زهرا؟
هلا همسایه ها وجدانتان راحت که در این شهر
تلافی می کند زخم زبان را با دعا، زهرا
در آن هفتاد و اندی تلخ روز ِ بعد پیغمبر
نشد روزی که باشد خالی از اشک و بُکا، زهرا
هزاران داغ دیده است و نیاورده بر ابرو خم
شده مصداق ناب البلاء لِلولا، زهرا
خودش می دید و حاضر بود وقتی در کنار شط
حسین تشنه اش را سربریدند از قفا، زهرا
ببین تازه است داغ فاطمه از آن وجودی که
عزادارش تمام عالم و صاحب عزا، زهرا
خودش دراین مصائب بوده و دیده است بی تردید
سر پاک عزیزش را به روی نیزه ها... زهرا
گذشته قرن ها اما ببین تازه است داغ او
قیامت می کند شب های جمعه کربلا، زهرا...
و نام فاطمه زنده است آن جایی که می بینیم
جوانی بسته بر بر پیشانی اش سربند یا زهرا
"شب تاریک و بیم موج و گردابی چنین حائل"
که می گیرد در این سمت بلا دست مرا؟ زهرا
زهرا السادات هاشمی نیز از دیگر مهمانان حاضر در این محفل شعر زیر را خواند:
از وااباه! و وا حبیبایت! خبر دارم
من هم شبیه تو به دل داغ پدر دارم
هرشب بااینکه در هوای گریه می سوزم
امشب هوای گریه هایی بیشتر دارم
مادر بیا با من بگو از دردهایت... آه
باور کن آن داغی که داری بر جگر دارم
در خیمه گاه سینه ام یک قوم زن، امشب
لطمه زنان با گیسوانی شعله ور دارم
یک قوم زن مویه کنان در من پریشانند
هرچه بخواهی ضجه دارم، چشم تر دارم
بانو! بیا در بیت الاحزان دلم بنشین
من روضه ای جان سوز بااینکه مختصر دارم:
پس از پدر گفتی که از دنیا گریزانی
گفتی که گریانی و گریانی و گریانی...
پس از پدر با تو چه کرد این روزگار درد
زهرا کجا و این جهان تیره ی نامرد!
زن های بی درد مدینه... نه! نمی فهمند
خونی که مانده روی سینه... نه! نمی فهمند
میخ در و آیینه؟! این بوسه چه کابوسی ست؟!
آتش در این کاشانه ی غربت چه فانوسی ست؟!
اصلا چگونه می شود فهمید زهرا را؟
باید از انفاس خدا پرسید زهرا را
تنها علی می داند این معنای عالی را
اما از امشب او چگونه جای خالی را...؟
امشب به آغوش محمد می رود زهرا
آهسته بر دوش محمد می رود زهرا
پس از پدر در شأن زهرا نیست این عالم
اندازه ی ام ابیها نیست این عالم
تنهاست حیدر... خسته و تنهاست... زهرا رفت
وا غربتایش با پر جبریل بالا رفت.
نه! فوت و فن روضه خوانی را نمی دانم
تنها برایت حرف دارم، دردسر دارم
دستی بکش روی سرم، قدری نوازش کن
من خاک بی رحم یتیمی را به سر دارم
با زخم هایم می شود پهلوت بنشینم؟!
پهلوت...! وای از زخم این قصه خبر دارم
تا آسمان، زیر عبای امن بابایم
من را ببر، من با تو حس بال و پر دارم
از وااباه! و وا حبیبایت! خبر دارم
من هم شبیه تو به دل داغ پدر دارم.
در ادامه نخستین محفل شانزدهمین جشنواره بین المللی شعر فجر با عنوان «محفل شعر فاطمی» سیدموسی حسینی کاشانی، قاسم صرافان، زهیر توکلی، سیدمحمدجواد شرافت، محمدحسین ملکیان، محمد غفاری، محمدمهدی خانمحمدی، اعظم سعادتمند و انسیه سادات هاشمی به شعرخوانی پرداختند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب