ArtKit کیت هنری
گفتگوی صریح مهر با سعید مستغاثی؛

به 90 درصد فیلم ها نباید پروانه نمایش بدهیم

به 90 درصد فیلم ها نباید پروانه نمایش بدهیم کیت هنری: سعید مستغاثی عضو شوراهای پروانه ساخت و نمایش فیلم های سینمایی با انتقاد از ضعف ساختاری فیلم های سینمای ایران تاکید کرد نباید به 90 درصد از فیلم های سینمایی پروانه نمایش بدهیم.



خبرگزاری مهر - گروه هنر- زهرا منصوری: مدتی پیش بیژن نوباوه وطن نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی و نایب رییس کمیسیون فرهنگی مجلس که بتازگی به عضویت شورای پروانه نمایش فیلم های سینمایی هم در آمده است، از ۳۰ فیلم مساله دار سخن به میان آورد که در دولت قبلی موفق به گرفتن پروانه نمایش شده اند اما فاقد ارزش های لازم هستند و باید باردیگر مسیر گرفتن پروانه نمایش را طی کنند.
وی در این گفتگو اظهار نمود: «بیش از ۳۰ فیلم مسأله دار از کمیته شورای نمایش مجوز نمایش گرفته اند که در این فیلم ها ارزش های اخلاقی، انقلابی و ملی زیر سؤال رفته است. با وجود مخالفت هایی صورت گرفته اما این فیلم ها در کمیته شورای نمایش مجوز گرفته اند اما اگر این فیلم ها اکران شوند ما وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را به مجلس فرا خواهیم خواند. این فیلم ها در دولت قبل مجوز نمایش گرفته اند و مجوز آنها مربوط به دولت فعلی نیست. همانطور که گفتم در این فیلم ها ارزش های اخلاقی، انقلابی و ملی ما به زیر سوال رفته و مطمئناً اکران آن با واکنش عمومی مواجه خواهد شد. من خودم عضو کمیته شورای نمایش هستم اما در جلسات آن شرکت نکردم و اگر این وضع بخواهد ادامه پیدا کند دیگر در جلسات بعدی نیز مشارکتی نخواهم داشت.»
در پی واکنش اهالی سینما به این اظهارات با سعید مستغاثی که هم در شورای پروانه نمایش و هم در شورای پروانه ساخت عضویت دارد به گفتگویی کوتاه پرداختیم تا در جریان نظرات یکی دیگر از اعضای این دو شورای تعیین کننده در راه تولید و اکران سینمای ایران قرار بگیریم.
طبق احکام صادرشده از طرف محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، بیژن نوباوه، سعید مستغاثی، محمدحسین نیرومند، حجت الاسلام محمد قمی، جواد رمضانی، پژمان لشگری پور، پرویز شیخ طادی، سهیلا صادقی و رضا شاکری اعضای شورای صدور «پروانه نمایش» و سید ضیاء هاشمی، محمدرضا هنرمند، پژمان لشگری پور، سیدمحمد حسینی، علیرضا معاف، سعید مستغاثی و پرویز شیخ طادی هم اعضای شورای صدور «پروانه ساخت» هستند.
گفتگوی خبرگزاری مهر با سعید مستغاثی را در ادامه می خوانید؛
* جناب آقای نوباوه عضو کمیسیون فرهنگی مجلس اخیراً صحبت از لیست ۳۰ فیلم کرده اند که از دولت قبل پروانه نمایش دریافت کرده اند اما در صورت اکران با مخالفت مجلس و حتی احضار وزیر مواجه خواهند شد، بعنوان عضو شورای صدور پروانه نمایش در جریان این لیست هستید؟
واقعیت این است که من در جریان این مسائل نیستم.
* اما جناب آقای نوباوه هم عضو شورای پروانه نمایش هستند.
بله عضو هستند اما هنوز در جلسات شورا ایشان را ندیده ام. در شورای صدور پروانه نمایش بخشنامه ای در مقابل ما قرار داده اند که ۱۴ بند دارد. این بخشنامه در مردادماه ۸۲ و در دولت هشتم برای آخرین بار بازتدوین و تصویب شده است. ما برمبنای همین ۱۴ بند قانونی که در رابطه با محتوا و ساختار آثار است، فیلم ها را مورد بررسی قرار می دهیم. بنده در جریان این ۳۰ فیلمی که شما می گویید نیستم و اطلاعی از وجود این لیست ندارم.
وزیر جدید، حکم مربی جدید را دارد. حتی این اختیار را دارد که بگوید علی دایی و یا مهدی طارمی را در ترکیب نمی خواهم. این اختیار وزیر جدید است، اما ما بعنوان اعضای شورای پروانه نمایش فیلم هایی را که ارائه می شود، بر طبق بخشنامه ای که مصوب هیأت وزیران در سال ۸۲ است، بررسی و طبق همان بخشنامه رفتار می کنیم * طبیعتاً شورای پروانه نمایش در دولت قبل هم بر طبق همین بخشنامه فیلم ها را بررسی نموده است.
الان کاری نداریم که دولت قبل بر چه اساسی اقدام نموده، بخشنامه فعلی شورای نمایش از سال ۸۲ هیچ تغییری نکرده و همین ۱۴ بند بوده است اما باید توجه داشته باشید حتی در پروسه عملکرد هیأت انتخاب یک جشنواره ممکنست اعضای این هیأت فیلمی را انتخاب نکنند اما دبیر جشنواره با بهره گیری از اختیارات خود آن فیلم را انتخاب نماید. در مورد شورای پروانه نمایش هم ممکنست شخص وزیر جدید به نظرش برسد که فیلم های تأیید شده در شورای قبلی معیارهای مدنظر را ندارد. وزیر این اختیار را دارد. وزیر جدید، حکم مربی جدید را دارد. حتی این اختیار را دارد که بگوید علی دایی و یا مهدی طارمی را در ترکیب نمی خواهم. این اختیار وزیر جدید است، اما ما بعنوان اعضای شورای پروانه نمایش فیلم هایی را که ارائه می شود، بر طبق بخشنامه ای که مصوب هیأت وزیران در سال ۸۲ است، بررسی و طبق همان بخشنامه رفتار می نماییم.
* شما عضو مشترک در هر دو شورای پروانه ساخت و نمایش هستید. برخی درباره ترکیب جدید اعضای این ۲ شورا معتقدند که این ترکیب یکدست شده است؛ نظر خودتان درباره ترکیب فعلی این دو شورا چیست؟
واقعیت این است که شخصاً نه برای اصولگرایی هویتی قائلم و نه برای اصلاح طلبی. ما همه سینمایی هستیم یعنی بحث اول ما سینماست. بعنوان منتقد سینما که نزدیک به ۵۰ سال است فیلم می بینم و در جریان سینمای روز دنیا و جشنواره ها هم قرار دارم، معتقدم بیش از ۹۰ درصد از تولیدات سالانه سینمای ایران زیر خط استاندارد «سینمایی» قرار دارد.
* از نظر ساختار یا محتوا؟
از نظر ساختار سینما. هر فیلمی اول باید «سینما» باشد. با دلیل و برهان معتقدم که بیش از ۹۰ درصد فیلم های ما فاقد بیان سینمایی و زیر استاندارد هستند. اگر نظر شخصی من باشد، ۹۰ درصد این آثار را رد می کنم.
* یعنی اساساً پروانه ساخت نمی دهید؟
نه پروانه ساخت می دهم و نه نمایش. این ها اساساً فیلم نیستند. فیلمسازی که «ریتم» را نمی شناسد، اساساً فیلمساز نیست. اگر مقرر است فقط «حرف بزنید» بروید سخنرانی کنید و مقاله بنویسید. کم خرج تر هم هست. چرا وقت مردم را می گیرید؟ این که مرکز آمار در سال ۹۸ اعلام نمود تنها ۵ تا ۶ درصد مردم ایران به سینما می روند و از پرفروش ترین فیلم استقبال می کنند، بنا بر این است که این فیلم ها پیش از هر چیز دیگر، اساساً «فیلم» نیستند. در درجه بعدی این آثار نسبتی با «ایران» و «ایرانیت» ندارند.
* بعد از نظر محتوایی هم به تولیدات سینمایی نقد دارید؟
فرم و محتوا از نظر من یکی است. شما اگر یک فیلم آمریکایی را بدون صدا هم تماشا کنید، متوجه می شوید که یک فیلم آمریکایی است. یک فیلم ژاپنی هم همچنین است. به قول مارتین اسکورسیزی هر فیلم سینمایی متعلق به هر ملیتی باید ارزش ها، آیین ها و فرهنگ آن ملت را بازتاب دهد. ژان رنوآر کارگردان مطرح فرانسوی می گوید اگر فیلمی بوی پنیر فرانسوی ندهد، فیلم فرانسوی نیست. این ها حرف های من نیست. اما فیلم ایرانی را حتی با صدا هم بینید متوجه نمی شوید این آدم ها از کجا آمده اند؟ که هستند و چه می گویند! اساساً فیلم ها نه آغاز می شود نه تمام!
ژان رنوآر کارگردان مطرح فرانسوی می گوید اگر فیلمی بوی پنیر فرانسوی ندهد، فیلم فرانسوی نیست. این ها حرف های من نیست. اما فیلم ایرانی را حتی با صدا هم بینید متوجه نمی شوید این آدم ها از کجا آمده اند؟ که هستند و چه می گویند! اساساً فیلم ها نه آغاز می شود نه تمام! * قیاس تولیدات امروز سینمای ایران با سینمای آمریکا و ژاپن را اساساً درست می دانید؟ سینمای ما به آن اندازه جهانی شده است؟
ما ادعا داریم که ۱۲۰ سال سابقه سینمایی داریم! همه وزرای ارشاد و مسئولان سینمایی هم در این سال ها همیشه آمار داده اند که بطورمثال ما امسال ۳۰۰ کیلو فیلم به جشنواره ها داده ایم! همه هم آمارهای کیلویی است! مدام می گویند سینمای ما جهانی است و کدام کشورها مثل ما اسکار گرفته اند؟
* الان شما خودتان فیلم های سینمای ایران را در یک مقیاس جهانی تحلیل کردید اما در عین حال می گویید جهانی بودن سینمای ما یک ادعاست، این تناقض نیست؟
حرفی که می زنم ناظر به ادعاهایی است که مطرح می شود. حرف من این است که مگر سنگال یا کنیا چقدر سینما دارند، اما یک فیلم از همین کشورها هم هویت سنگالی یا کنیایی را دارد، ولی فیلم های سینمای ما این هویت را ندارند. سینمای ایران اول باید «سینما» و در گام بعد «ایرانی» باشد. ترکیب «سینمای ایران» در حقیقت ۲ دروغ بزرگ است؛ نه سینماست و نه ایرانی است. طبیعتاً این را درباره اغلب تولیدات مطرح می کنم و بالاخره فیلم هایی هم داریم که هم سینما هستند و هم ایرانی. درباره این آثار بحثی ندارم اما این ها جریان اصلی سینمای ما نیست.
شخصاً برای من بعنوان یک منتقد سینما که تجربه مستندسازی هم داشته ام و ۴۰ سال است سینمای ایران را رصد کرده ام، در درجه اول «سینمایی بودن» یک فیلم مهم می باشد. اغلب فیلم ها امروز «شعار» است. اغلب فیلمسازان ما «حرف» می زنند بجای این که چیزی را نشان دهند. فیلمنامه هایی هم که در طول این مدت بررسی نموده ایم، اغلب «حرف» هستند. در فیلم ها هم چیزی بعنوان «تصویر» مشاهده نمی کنید، بیشتر سخنرانی و نمایش رادیویی است. این «سینما» نیست. با این وضعیت این شوراها خیلی به فیلم ها رحم می کنند که اجازه می دهند وارد شبکه توزیع شوند و این مسئله سبب خسران سینمادار و تماشاگر می شود، فقط تهیه کننده ها پول به جیب می زنند! یکی از عجایب در دنیا همین است که در سینمای ما پیش از اکران فیلم هم تهیه کننده پولش را به جیب زده است، این پدیده از باغ های معلق بابل هم عجیب تر است!
* باتوجه به این نظرات و البته شناختی که شما از اعضای فعلی شوراهای پروانه ساخت و اکران دارید، آیا مقرر است شاهد سخت گیری های بیشتری در زمینه ساخت و نمایش باشیم؟
متأسفانه این اتفاق رخ نخواهد داد چونکه بنده تنها نیستم. در شورای پروانه نمایش ۱۰ نفر دیگر هم حضور دارند که اعتقادات بنده را ندارند. خیلی هم معتقد به نرمش، تساهل و تسامح با فیلم ها هستند. حتی معتقدند با همین فیلم های زیر استاندارد هم باید با رویکرد تشویقی برخورد نماییم. اگر من به تنهایی بودم طبق همین بخشنامه برخورد می کرد که در بند ۱۴ آن تاکید شده است، فیلم هایی که به لحاظ ساختار ضعیف هستند، نباید پروانه نمایش بگیرند. ۹۰ درصد فیلم ها بر طبق همین بند باید رد شوند. همکاران بنده هم در شورای پروانه ساخت و هم در شورای پروانه نمایش اما رئوف و مهربان هستند و سیاست تشویق گری دارند. تا جایی که یک فیلم واقعاً فاجعه نباشد از آن جلوگیری نمی کنند. برخی فیلم ها و فیلمنامه ها دیگر آنقدر فاجعه است که هیچ کاری نمی توان کرد!
* یکی از فیلم های چالش برانگیز از سال قبل «قاتل و وحشی» به کارگردانی حمید نعمت الله است، فکر می کنید این فیلم امسال موفق به کسب پروانه نمایش می شود؟
من هنوز این فیلم را ندیده ام اما حمید نعمت الله فیلمسازی است که غالباً آثارش قابل نمایش است، مگر نیاز به حذف یکی دو صحنه داشته باشد. فیلم را اگر برای ما بیاورند می بینیم و نظر می دهیم.
* غیر از این مورد فیلم هایی که در شوراهای قبلی موفق به کسب پروانه نمایش نشده باشند، می توانند امیدی به دریافت پروانه از شورای فعلی داشته باشند؟
چرا دریافت نکنند؟ الان ۹۰ درصد فیلم های سینمای ایران یک سبک و سیاق مشخص دارند. وقتی سیاست غالب بر شورا همین برخورد مهربانانه با آثار است، اگر فیلمی خیلی افتضاح و فاجعه نباشد، چرا پروانه دریافت نکند؟ اما این به نفع سینمادار و مخاطب نیست. خیلی بد است سینمایی با این همه ادعای جهانی و جایزه اسکار و کن، تنها ۵ درصد از مردمش فیلم هایش را ببینند! آدم از این شرایط شرم می کند. باید فیلم های قوی تر بسازیم و بیشتر به دغدغه های مردم بپردازیم. دغدغه های مردم آن چیزی نیست که فلان شبکه خارجی و یا شبکه های اجتماعی مطرح می کنند. باید به بطن جامعه برویم. سینماگران باید از هاله ای که به دور خود پیچیده اند بیرون بیایند و مردم را ببینند. ای کاش لااقل کتاب بخوانند و فیلم ببینند. بسیاری از فیلمسازان ما که من می شناسم شان افتخارشان این است که فیلم نمی بینند! لااقل بروید فیلم ببینید!


منبع:

1400/09/10
11:34:40
5.0 / 5
503
تگهای خبر: اكران , تصویر , جشن , جشنواره
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
نظر شما در مورد این مطلب
نام:
ایمیل:
نظر:
سوال:
= ۳ بعلاوه ۱
ArtKit کیت هنری
artkit.ir - حقوق مادی و معنوی سایت كیت هنری محفوظ است

كیت هنری

کیتهای هنری