ظرفیت نوآوری در هنر نقالی وقتی دختر رستم برای دفاع از میهنش ایستاد!
به گزارش کیت هنری، طاهره بهرامی نقال اجرای بانوگشسپ با بیان ظرفیت ها و امکانات نقالی برای نوآوری و انجام کارهای جدید، از این شخصیت تاریخی و علت انتخابش سخن گفت.
طاهره بهرامی (مهرآفرین) نقال و شاهنامه خوان و بازیگر تئاتر که نقل «بانوگشسپ» را در بیست و دومین جشنواره نمایش های آیینی و سنتی اجرا می کند در گفتگو با گزارشگر مهر درباره ی شخصیت «بانو گشسپ» توضیح داد: بانو گشسب دختر رستم است که به رغم نیامدن نامش در شاهنامه، در طومارها و نقالی حضور دارد و این نقل از طومار آسیدمصطفی نقال باسابقه است. این نقالی به بعد از مرگ رستم و دستور کی کاووس به گرد هم آمدن ایرانی ها برای پیکار با توران می پردازد. جایی که بانوگشسپ به جنگ می شتابد و دلاوری های بسیار می کند. بعد از جنگ ۱۲ روزه در ذهن داشتم تا به زنانی بپردازم که با استقامت و ازخودگذشتگی در کنار مردان برای دفاع از میهنشان ایستادند. گردآفرید شخصیتی است که بسیار از او گفته شده اما نام بانوگشسپ کمتر به گوش ها آشناست.
می توان کاری کرد که مخاطب امروز هم با این هنر درگیر شود
بهرامی درباره ی جایگاه نقالی در وضعیت امروز نمایش در ایران اظهار داشت: نقالی ریشه در نمایش های ایرانی دارد و از بارزترین هنرهای سنتی و ایرانی به حساب می آید. متاسفانه امروز به جهت تکنولوژی، پیشرفت و ظهور تلویزیون و رادیو مردم کمی از این عرصه دور شده اند. همین کاری که در این جشنواره و کارگاه های آن رقم خورد باارزش است، من خودم هم یکی از مدرسین این کارگاه ها بودم و از میان افرادی که تعدادی از آنها هیچ شناختی از این هنر نداشتند، اتفاقات خوبی رخ داد و انگیزه های بزرگی پدید آمد. باید بستر بیشتر از این فراهم گردد و اگر چنین نشود زوال رخ خواهد داد. امروز حتی هفته ای یک نقل هم گفته نمی گردد. کتاب آخر داوود فتحعلی بیگی خیلی خوب بود اما انگار دیگر کسی میل به نوشتن در این حوزه ندارد. باید در تئاترها و کارهای سنتی روایت را بیشتر بگنجانیم. شاید اگر کمی از افکار قدیمی و آیین ها بیرون بیاییم در نقل ها هم اتفاقات خوبی رخ بدهد و مخاطب امروز با این آثار درگیر شود.
وی افزود: نقل های خود من کاملا بصورت قدیمی است چون نقال کسی است که بی هیچ چیزی چنان روایت را اصیل و درست بیان می کند که مخاطب جذب می شود. نباید به چارچوب اصلی نقالی دست بزنیم اما نظر به این سرعت پیشرفت و رقابت با کشورهای خارجی، اشکالی ندارد اگر در یک نقالی از تکنولوژی استفاده گردد. بطوری که مثلاً حرکت سیمرغ روی یک پرده نمایش داده شود و یا این که در کنار نقل، موسیقی نواخته بشود تا مخاطب بیشتر جذب شود. البته اینها ایده های ذهنی من هستند و شاید مرشدها از آنها استقبال نکنند اما در این بحران رو به زوال رفتن، باید چنگ زد و به هر شکل ممکن مخاطب را نگه داشت تا بتوانیم آیین ها و باورهایمان را حفظ نماییم. در جامعه امروز شاید مخاطب دوست داشته باشد تا از من نوآوری ببیند اما او چنین انتظاری از مرشد ندارد چونکه او را همینگونه که هست پذیرفته است. زمانیکه در جشنواره تهران داور بودم برخی شرکت کنندگان با بهره گیری از هوش مصنوعی طراحی کاراکتر کرده بودند. من به آنان ایرادی نمی گرفتم چونکه همین هم برایم ارزش داشت و سبب شده بود تا آنها شاهنامه بخوانند. رسالت ما این است که این انگیزه را بیشتر نماییم تا جوانان به سوی آن حرکت کنند و اگر آنها با فضای مجازی به طرف هنرهای ایرانی خواهند رفت، پس آنان را همانجور تشویق می نماییم.
نقال همزمان چندین نقش و کار را انجام می دهد
بازیگر نمایش «کافه مک ادم» عنوان کرد: هرکسی که در یک حیطه و عرصه مشغول بکار است، با عشق به آن کار ادامه داده است. اگر من نقالی می کنم و تدریس انجام می دهم و کار بین اللملی کرده ام دلیلش دغدغه من برای اصالت هنر ایرانی بوده است و این عشق ما را از حاشیه به دور نگاه می دارد. مگر می شود کسی پدربزرگ و مادربزرگش، تاریخش و پیشینه اش را نداند؟ این شناخت باید در ما نهادینه شود تا هر ایرانی تاریخ و فرهنگ خودش را بداند، این نشانه ایرانی بودن است. متاسفانه هنرهای نمایشی ایرانی دیده نشده و شنیده نشده است. امروز حتی در دانشگاه ها هم کمتر به نمایش ایرانی می پردازند. من خودم کار کلاسیک و غیر ایرانی هم انجام می دهم و آخرین حضورم در سالن سایه تئاترشهر بوده است اما آن چه از نمایش ایرانی دریافت می نماییم چیزی است که امروز در خارج از کشور از آن استفاده می شود. نقالی به شخص اعتماد به نفس می دهد و او را یاری می کند. نقال هم زمان چندین نقش را بازی می کند، کارگردانی می کند، طراحی می کند، تصویرسازی می کند و روایت را شکل می دهد.
اجراگر نقالی «بانوگشسپ» در انتها درباره ی جشنواره سال جاری نمایش های آیینی و سنتی اظهار نمود: جشنواره سال جاری جشنواره خوبی بود. ما هنرمندان دوست داریم زمانیکه یک کار را عرضه می دهیم، کسانی آنرا ببینند که خود متخصص و آلوده این عرصه باشند. در این دوره جشنواره از افراد و مجموعه ای استفاده شد که همه از این جریان بودند و مسیر درستی شکل گرفت و کارآگاه های خوبی برگزار گردید. از دختر بچه پنج ساله تا پیرمرد هشتاد ساله در کلاس من حاضر می شدند و برای آشنایی و کار در این حوزه ترغیب می شدند. رسالت جشنواره همین است؛ همین که در این حوزه تلاش کنند و شاهنامه را بخوانند.
نقالی «بانوگشسپ» در ادامه برنامه های این جشنواره عصر امروز چهارشنبه ۱۷ مهر در خانه اتحادیه توسط طاهره بهرامی (مهرآفرین) اجرا می شود.
بیست و دومین جشنواره هنرهای نمایشی آیینی و سنتی به دبیری سیاوش ستاری تا ۱۸ مهر ادامه دارد.
عکس ها از سیامک نامور است.
منبع: كیت هنری
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان کیت هنری در مورد این مطلب