اندوهی که فریدون مشیری به دوش می کشید
کیت هنری: فریدون مشیری که به قولی با شعر «کوچه» در میان جوانان به شهرت رسید، از شاعران پس از کودتای 28 مرداد بود اما به گفته‌ی پرویز خائفی، اندوه این شکست را تا واپسین دم حیات بدوش می کشید.
به گزارش کیت هنری به نقل از ایسنا، امروز، سی شهریورماه، نودوششمین زادروز فریدون مشیری است.
ملک الشعرای بهار، شاعر و ادیب فقید، می اظهار داشت که «فریدون مشیری با شعر «کوچه» در میان جوانان ایران به شهرتی جاودانه دست یافت». (بهار، محمدتقی، فردوسی، تیر ۱۳۸۸، شماره ۷۸)
این درحالی است که پرویز خائفی، شاعر و حافظ پژوه فقید، شعر مشیری را مانا دانسته و درباره‌ی خاصیت های شعر او توضیح داده است: «مشیری از شعر کلاسیک و غزل و حتی بهاریه مانند آغاز نموده بود، اما خیلی زود به شعر توللی پیوست و زود هم از وزن های معمول پا به عرصه‌ی وزن نیمایی گذاشت. اما هیچ گاه اصالت رمانتیک و تغزلی شعر خودرا قربانی جنجال و هیاهوی موج نو نکرد. با کار کسی مخالف نبود، تندترین شیوه ها را هم می خواند، اما شعرهایی را در دفتر شخصی خود یادداشت می کرد که به دلش نشسته بود، همان یادداشت ها امروز مجموعه ای دوجلدی است به نام «شکفتن ها و رستن ها» که از پس از مشروطه تا همین اواخر است. در زمان شاه شعر «ترسم ز فرط شعبده چندان خرت کنند/ تا داستان عشق وطن را باورت کنند» را به خط توللی برای او فرستادم و ناگهان در همه ایران اشاعه یافت تا آنجا که بعضی ها برای خودم نقل می کردند! این شعر امروز در همان کتاب گزیده های انتخابی اوست.» (خائفی، پرویز، عصاره‌ی خاطرات چهل سال آشنایی با شادروان فریدون مشیری، گزارش آذر ۱۳۷۹، شماره ۱۱۸)
او باور داشت مشیری با وجود این که گاهی از تغزل و عشق و دلبستگی به زندگی، گریزی هم به شعرهای اجتماعی زده است اما همیشه کارش در حد شعار سیاسی متجلی شده است و می اظهار داشت: «در قطعاتی که از خرد انسانی و نفس زندگی و آرایه های طبیعت صادقانه سخن گفته است، شاعری است که از مسیر تغزل به مردم پیوسته است. بارها دراین باره بحث داشتیم که توصیف ارزش های زندگی بصورت غیرمستقیم نوعی شعر مردمی است که جذب مردم به هنر، کار شعر سیاسی را می کند. وقتی مردم کوچه و بازار شعر تو را می برند و می خوانند و بالاترین شمارگان کتاب شعر را داری، همدردی با طبقات مختلف انسان هاست و وقتی شعر شاعر جنبه انسانی پیدا کرد سیاست در قالب اصیل وارد شعر شده است و ضرورتی ندارد از ایدئولوژی خاصی حمایت کنی.» (همان)
خائفی در «عصاره خاطرات چهل سال آشنایی» با این شاعر گفته است که «او هم از شاعران پس از ۲۸ مرداد بود و اندوه این شکست را تا واپسین دم حیات بدوش می کشید ولی به حزب و گروه ویژه ای وابسته نبود. رابطه‌ی تفکر انسانی و اصالت فکری و زندگی جدا از حیله و نیرنگ با شعر او پیوند عمیق به وجود آورده بود که در همه‌ی توصیف ها و تعبیرهای شعری او هویدا بود. زبان شعر نیمائی در شعر مشیری هموار و پالایش شده بود، شاید در تعمق شعری به اعماق نمی رفت ولی عمق شعر را می شناخت و تهی از اندیشه و تفکر نبود.»
به گفته‌ی این شاعر فقید، فریدون مشیری از مغلق گویی و پیچیده گفتن خوشش نمی آمد.
خائفی باور داشت که مشیری ساده و صریح و شفاف حرفش را می زد و می اظهار داشت: «شعر مشیری، شعر بالنده تغزل در کنار مشخصه های شعر سیاسی و اجتماعی معاصر است. خودش می گفت فلسفه و جهان بینی در شعر من از دید به گل و کل آفرینش در چهارچوب زیبائی شکل می گیرد. گاهی برای جنگ ویتنام و لومومباو اختلاف نژادی و نظایر اینها شعر می گفت، اما تنها بیان احساسی و انزجار بود، مرگ بر بدی و زنده باد خوبی بود، کنکاش ماهوی نبود، تعمق و تفکر سیاسی در حد شناخت جراحت ها و زخم ها و عوامل زاینده آنها بود. رنج می برد و رنجش را در معیار بیان تألم ادا می کرد. زود رنج و پایدار در دوستی بود و مدافع واقعیت.» (همان)
او شعر مشیری را مانا دانسته بود و درباره‌ی واپسین روزهای زیست دوست دیرین خود اظهار داشته بود: «اواخر خیلی خسته و فرسوده بود اما تا آخرین روزها و لحظه ها از مرگ و رفتن سخن نمی گفت.»
پرویز خائفی
منبع: artkit.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب